Makaleler
Meşru Savunma Nedir? Nasıl Yapılır?

Meşru savunma nedir

TÜRK CEZA KANUNUNA GÖRE HUKUKA UYGUNLUK SEBEPLERİNDEN MEŞRU SAVUNMA

TCK . m.25/1 ‘e göre “ gerek kendisine ve gerek başkasına ait bir hakka yönelmiş, gerçekleşen, gerçekleşmesi veya tekrarı muhakkak olan haksız bir saldırıyı o anda hal ve koşullara göre saldırı ile orantılı biçimde defetmek zorunluluğu ile işlenilen fiillerden dolayı faile ceza verilmez.” TCK ‘ da anıldığı üzere meşru savunma halinde işlenen fiil, hukuka uygun kabul edilerek faile ceza verilemeyeceği öngörülmüştür. Bir hakka yönelik kişi uhdesinde meydana gelecek bir saldırıya karşı her canlının bir savunma yapma durumu söz konusudur. Yani kişinin kendini savunması ilkel  bir dürtü olarak değil, doğal hukukun kişiye sağlamış olduğu içsel bir hak olarak görülmesi gereklidir. Meşru savunma kapsamlı ve detaylı olduğundan,avukat nız dan yardım almanızı tavsiye ederiz.

MEŞRU SAVUNMANIN KONUSU OLABİLECEK HAKLAR

TCK ‘da bu konuyla ilgili bir sınırlama olmayıp, hayata, vücut bütünlüğüne, cinsel dokunulmazlığa karşı saldırılarda olduğu gibi, hürriyete karşı saldırı olduğunda ya da mal varlığı haklarına yönelik saldırılarda da meşru müdafaa hükümlerinin uygulanmasında bir engel yoktur.

MEŞRU SAVUNMANIN KABULÜ İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR

Bu başlık incelenirken şartları da ikiye ayırmak gereklidir. Şöyle ki; saldırıya ilişkin ve savunmaya ilişkin olmak üzere şartlar ikiye ayrılır.

A.Saldırıya İlişkin Şartlar

1-) Bir Saldırının Varoluşu

Meşru savunmanın varlığının kabulü için öncelikli olarak bir hakka karşı hukuka aykırı olarak yapılan bir saldırının varlığı gereklidir. Saldırının ise zarar vermesi muhtemel ve tehlike yaratacak şekil de olması gereklidir. Önemsiz derecedeki veya sosyal bakımdan alışılmış nitelikte olan hareketler saldırı olarak kabul edilemez. Örneğin el, kol şakaları veya büyük bir kalabalıktaki itişip kalkışma vs.

2-) Saldırının Fil Hal olması Gerekir

Saldırının fil hal olmasından kasıt ise saldırı ile savunmanın aynı anda olması , diğer bir anlatımla ise savunma başlarken halen mevcut olan bir saldırının devam etmesidir. Bu durum da saldırı başlamadan savunma kabul edilemeyecek ya da saldırı bittikten sonra savunma kabul edilmeyeceği anlamı taşımaktadır. Bu nedenle avukat desteği devreye girmesi düşünülebilir.

3-) Saldırının Haksız Olması

Saldırının haksız olmasından anlaşılması gereken husus ise “hukuk düzeni tarafından kişi tarafından bu harekete katlanılması görevini” yüklemediği takdir de saldırının haksız olduğu kanaati edinilir. Kişi herhangi bir hukuk kaynağından aldığı yetki ile veya bir hukuka uygunluk sebebiyle hareket etmekte de ise bu hareket haksız değildir.

B.Savunmaya İlişkin Şartlar  

1-) Savunma da Zorunluluk Bulunması

Saldırıya uğrayan kimsenin başkaca çaresinin bulunmaması gerekir. Bu nedenle müdafaa olmadan saldırıyı defetme imkanı varsa, meşru müdafaa kabul edilemez. Ne var ki kaçma bu kapsamda değerlendirilmemiştir. Yargıtay içtihatlarınca bir olayda kaçma imkanı varken , kaçmamış olupta saldırıyı yapana karşı savunmaya geçmiş olan kişinin meşru müdafaa halinde bulunduğunu kabul etmiştir. Bu hususunda avukat tarafından somut olayın şartlarına göre değerlendirilip uygulanabilirliği en iyi şekil de değerlendirilmelidir.

2-) Saldırı ile Savunma Arasında Oran olması

Bu husus iki açıdan ele alınmaktadır. Öncelikli olarak kullanılan araçlar bakımından oran olmalıdır. Şöyle ki ; saldırı da kullanılan araç ile müdafaa yapılan araç orantılı olmalıdır. Örneğin , kendisine bıçakla hücum eden bir kişiye karşılık tüfekle ya da sopayla müdafaa edilebilir. Ancak müdafaa için kullanılan araç ancak saldırıyı bertaraf edecek ölçü de olmalıdır.

İkinci olarak saldırıya uğrayan hak ile savunma dolayısıyla zarar görmüş olan hak arasında oran olmalıdır. Örnek vermek gerekirse mal varlığına karşı muhtemel bir saldırının önlenmesi sonucu savunmanın yapılmasıyla zarar gören hak yaşam hakkı olmamalıdır.

Meşru müdafaa çok kapsamlı ve her somut olayın kendi şartları ve özel durumlarına göre değerlendirilmesi gereken bir kanuni düzenlemedir. Hak kaybına ve özgürlüğünüze neden olmamak adına yargıtay içtihatlarını konusunda tecrube sahibi, deneyimli iyi bilen ceza avukatı  ndan yardım almanız gerekebilir.

Saygılarımla

Sunum ve Hazırlama :Av.Melike Kavuğudurmaz

KATEGORİLER

Bir cevap yazın

error: SAYFA KORUMALIDIR..